Co to jest endometrium?
Endometrium (błona śluzowa trzonu macicy) jest tkanką, która wyściela od wewnątrz jamę macicy. Rola endometrium jest związana z cyklem rozrodczym kobiety. W tkance tej liczne są receptory estrogenowe i progesteronowe przez które działają hormony jajnikowe (estradiol i progesteron) odpowiednio zmieniając endometrium w zależności od fazy cyklu, dzięki czemu jest ono przygotowane w odpowiednim momencie do przyjęcia zapłodnionej komórki jajowej (zygoty) i dalszym przemianom (tzw. doczesnowym) zapewniającym właściwy rozwój zarodka.
Budowa i funkcja endometrium może być zakłócona w każdym momencie życia kobiety – najczęściej będą to efekty zaburzeń wydzielania hormonów płciowych u kobiet w wieku rozrodczym ale mogą to być także rozpoczynające się procesy onkogenezy prowadzące w rezultacie do powstania raka tej tkanki, czyli raka błony śluzowej trzonu macicy (raka endometrium) – co dotyczy głównie kobiet w okresie około- i pomenopauzalnym.
Kliniczną manifestacją nieprawidłowości dotyczących endometrium mogą być nieprawidłowe krwawienia maciczne (plamienia, krwawienia, obfite okresy ze skrzepami) a czasem brak jest takich objawów – nieprawidłowość budowy endometrium stwierdzana jest wówczas podczas badania USG ginekologicznego wykonywanego kontrolnie przez lekarza ginekologa.
Jakie są wskazania do wykonania biopsji endometrium?
Zasadnicze wskazanie to nieprawidłowe krwawienie maciczne: zawsze u kobiet po menopauzie (nawet w przypadku jednorazowego incydentu) oraz u kobiet w okresie reprodukcyjnym, gdy krwawienia powtarzają się mimo zastosowanego leczenia zachowawczego.
W przypadku przerostu endometrium stwierdzanego u kobiet niemiesiączkujących (po menopauzie lub pacjentek onkologicznych przyjmujących leczenie hormonalne – antyestrogenowe – jak w terapii raka piersi) zaleca się wykonanie biopsji endometrium.
Pacjentki cierpiące z powodu niepłodności oraz przed procedurami IVF-ET to kolejna grupa kierowana do biopsji endometrium.
Jak wykonuje się biopsję endometrium?
Biopsję endometrium wykonuje się na ogół w znieczuleniu miejscowym, w przypadku kobiet w wieku rozrodczym zaraz po okresie (w przypadku wątpliwości wykonanie testu ciążowego lub poziomu beta HCG we krwi) przy użyciu jałowego, jednorazowego narzędzia – rodzaju elastycznej sondy z możliwością zassania tkanki endometrium do badania histopatologicznego. Narzędzie takie (zwane pipellą Corniera lub endowellą) jest bardzo cienkie i nie powinno powodować żadnego poważniejszego dyskomfortu u pacjentki podczas takiego bardzo krótkiego zabiegu diagnostycznego.
Schemat poglądowy przeprowadzania biopsji endometrium przy użyciu pipelli Corniera
Biopsję endometrium można także wykonać podczas diagnostycznej histeroskopii wąskim, kompaktowym endoskopem – szczegóły na naszej stronie, w linku http://onkogin.pl/207-2/
Kiedy biopsja endometrium przy użyciu pipelli, a kiedy przy użyciu histeroskopu?
W przypadku obecności zmian jamy macicy w badaniu USG ginekologicznym (podejrzenie mięśniaka jamy macicy, polipa jamy macicy, guza jamy macicy, nieprawidłowości – wad jamy macicy) zdecydowanie zaleca się wykonanie histeroskopii diagnostycznej z uwagi na możliwość wizualizacji obrazu patologii jamy macicy i możliwość celowanej biopsji, ze stwierdzanej zmiany (przy niewielkich rozmiarach zmiany, np. polipa jamy macicy) udaje się czasem jej usunięcie podczas histeroskopii.
W przypadku braku podejrzeń jw., przy jednorodnym przeroście endometrium oraz w celu weryfikacji krwawień macicznych biopsja endometrium dokonana przez specjalistę pipellą dostarcza nam odpowiedni materiał dla laboratorium patomorfologii celem weryfikacji tkanki endometrium i postawienia właściwego rozpoznania. Zaletą biopsji dokonanej pipellą jest możliwość wykonania tej drobnej procedury niejako „z marszu”, podczas wizyty konsultacyjnej pacjentki. Z racji swej prostoty i braku konieczności wyrafinowanego sprzętu endoskopowego jest też metodą znacznie tańszą.
Obydwie metody biopsji endometrium są dostępne w przychodni ONKOGIN i wykonywane ambulatoryjnie. W obydwu przypadkach współpracujące z naszą przychodnią laboratorium patomorfologiczne przekazuje nam wynik biopsji endometrium, oceniony przez doświadczonego patomorfologa w 12-14 dni roboczych co z kolei znacznie przyspiesza stosowne postępowanie, zwłaszcza w przypadkach onkologicznych.